Nghề lái xe tải đường dài là gì? Nghề này có những lợi ích và thách thức nào? Đây là những câu hỏi thường gặp ở những người đang có ước mơ trở thành một người tài xế xe tải. Trong bài viết này, Mua Bán đã tổng hợp những thông tin cần thiết để giúp bạn có thể trả lời những câu hỏi trên.
Nghề lái xe tải đường dài là gì?
Nghề lái xe tải đường dài là một nghề đòi hỏi sự di chuyển liên tục và thường xuyên trên một quãng đường dài. Thông thường xe tải sẽ chở hàng giữa các tỉnh, có thể đi qua nhiều dạng địa hình. Thời gian làm việc của nghề lái xe tải đường dài không cố định, có thể kéo dài nhiều ngày liên tục hoặc trong một ngày tùy theo khoảng cách và mức độ công việc cần giải quyết.
Xe tải chở hàng nông sản, vật liệu xây dựng,… thường có trọng tải lớn nên người điều khiển xe tải phải đảm bảo kỹ thuật tốt. Trong quá trình lái xe, bạn phải luôn tỉnh táo và tập trung cao độ để đảm bảo không xảy ra tai nạn trong quá trình di chuyển.
Bên cạnh đó, những người làm nghề lái xe tải đường dài thường sẽ phải đảm nhận công việc bốc xếp hàng hóa trên xe tải và đảm bảo hàng hóa đến tay người nhận một cách an toàn. Mọi tài sản vận chuyển trên xe và bản thân phương tiện cũng thuộc trách nhiệm của người điều khiển phương tiện. Vì vậy nếu xảy ra sự cố trong quá trình di chuyển hoặc bị CSGT phạt thì tài xế xe tải phải tự chịu trách nhiệm.
Học nghề lái xe đường dài cần những điều kiện gì?
Để có thể trở thành người làm nghề lái xe tải đường dài, trước hết bạn phải đáp ứng các điều kiện sau:
Thứ nhất, để học lái xe tải, bạn cần phải có đủ sức khỏe để có thể điều khiển tay lái xe tải một cách nhuần nhuyễn. Vì nếu bạn không có đủ sức khỏe, bạn sẽ không thể đáp ứng được tính chất công việc.
Thứ hai, sau khi đáp ứng các yêu cầu nhất định về sức khỏe và độ tuổi bạn cần phải có bằng lái xe. Để sở hữu bằng lái xe tải bạn cần tham gia khóa đào tạo lái xe hoặc phải tham gia học lái xe tại đơn vị uy tín, chất lượng.
Thứ ba, cần rèn luyện tính kiên trì, bền bỉ, khả năng chịu áp lực nghề nghiệp hay nói cách khác là phải có lòng yêu nghề.
Thứ tư, nhanh nhẹn, khả năng xử lý tình huống tốt khi có sự cố bất ngờ xảy ra. Hãy luôn tỉnh táo, dùng cái đầu lạnh và trái tim nóng để xử lý mọi tình huống nhằm giảm thiểu mọi rủi ro khi tham gia trên đường cao tốc.
Thường gặp nhiều vấn đề về sức khỏe
Việc thường xuyên phải ngồi trên xe cả ngày sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của người điều khiển phương tiện. Nếu bạn duy trì trạng thái ngồi trên xe liên tục trong thời gian dài, lười vận động, thường xuyên đi lại sẽ dễ dẫn đến các bệnh như căng cơ, đau lưng,… Cần phải có chế độ nghỉ ngơi, vận động hợp lý để cơ thể phục hồi sau hành trình trên xe tải.
Áp lực trong việc giao, chở hàng
Người lái xe có trách nhiệm đảm bảo rằng hàng hóa được giao đúng điểm đến và hoàn chỉnh (không mất mát, không đổ vỡ, hư hỏng, v.v.). Mỗi lô hàng đều có thời gian giao hàng cụ thể. Vì vậy, tài xế không thể thoải mái thưởng ngoạn cảnh đẹp trên đường đi. Ngoài ra, bốc xếp hàng hóa cũng là một phần công việc của tài xế xe tải đường dài.
Kỹ năng cần có của các tài xế xe tải đường dài
Bạn có thể tham khảo để tìm công việc về lái xe, phụ xe:
Cơ sở hạ tầng một số nơi còn kém
Ổ gà, đường hư hỏng đều là tình trạng quá quen thuộc với các con đường ở Việt Nam. Điều này gây ảnh hưởng không tốt đến tài xế xe tải. Cơ sở hạ tầng yếu kém vừa dễ xảy ra tai nạn khi tham gia giao thông, vừa làm tăng chi phí bảo dưỡng xe vì tiêu hao nhiên liệu nhiều hơn, lốp nhanh mòn, hư hỏng,…
Khi có động vật đột ngột qua đường
Đây là một tình huống khá hy hữu, nhưng nếu xử lý không đúng cách, những con vật này có thể làm vỡ phần đầu xe hoặc thậm chí gây tai nạn. Vì vậy, để tránh những tình huống xấu có thể xảy ra, khi lái xe trên đường, tài xế nên giữ tầm nhìn bao quát.
Nhiều tài xế xe tải đường dài rất dễ bị chuột rút chân. Vì vậy, lời khuyên dành cho bạn là hãy nghỉ ngơi 10-15 phút sau mỗi 1,5 giờ lái xe liên tục. Ngoài ra, khi lái xe, bạn cần chọn những đôi giày thoải mái, tránh đi giày cao hoặc giày chật.
Một số đặc thù của nghề lái xe đường dài
Nghề lái xe tải đường dài là một nghề tương đối khó và nguy hiểm vì những đặc thù sau:
Tuy nhiên, với những ai đã và đang theo nghề lái xe tải đường dài đều biết đó là cái “nghiệp” gắn vào thân và khi đã gắn bó thì coi như người bạn đồng hành trong cuộc đời.
Làm nghề lái xe đường dài có những lợi gì?
Hiện nay, nghề lái xe nói chung và nghề lái xe tải nói riêng là một nghề phổ biến trong xã hội, trong đó có Việt Nam. Vì là nghề không đòi hỏi bạn phải có trình độ học vấn, bằng cấp cao, không phân biệt nữ hay nam, chỉ cần có đủ các điều kiện: sức khỏe, tâm sinh lý, độ tuổi… thì tất cả mọi người đều có thể hành nghề lái xe nói chung và lái xe tải nói riêng.
Ngoài ra, đây là nghề mang lại thu nhập ổn định cho nhiều gia đình, mang lại đời sống kinh tế khá giả. Bên cạnh đó, có rất nhiều lựa chọn cho bạn vì hiện nay có rất nhiều công ty, đơn vị,… có nhu cầu tuyển dụng tài xế xe tải.
Những thách thức mà tài xế xe tải đường dài thường gặp
Những tài xế thường xuyên phải làm công việc lái xe tải đường dài sẽ rất dễ xảy ra tình trạng mất ngủ dẫn đến ngủ gật khi tham gia giao thông. Điều này cực kỳ nguy hiểm nhưng lại rất hay gặp phải. Đã có những trường hợp tai nạn thương tâm xảy ra vì nguyên nhân này. Tuy nhiên, nếu biết cách giữ gìn sức khỏe tốt, đảm bảo thời gian ngủ nghỉ, làm việc thì có thể hạn chế được những nguy cơ xảy ra.
Không có giải thích khoa học nào cho tiêu chuẩn ngày làm việc 8 giờ, nhưng có vẻ như nhiều ngành công nghiệp sử dụng tiêu chuẩn này. Riêng đối với tài xế xe tải, điều này không tồn tại.
Trên thực tế, ngay cả khi không lái xe, ngoài việc ăn uống và dọn dẹp, các tài xế gần như không được nghỉ ngơi thoải mái mà vẫn phải ngồi trên xe của mình cho đến khi chuyến đi kết thúc.
Khó khăn trong việc tìm nơi nghỉ ngơi
Tài xế khi mệt mỏi cần tìm chỗ nghỉ chân nhưng luôn phải đi lòng vòng mãi, vừa tốn thời gian, vừa tốn xăng, thậm chí nguy hiểm mà vẫn không tìm được bãi đất trống để đậu. Trước mỗi chuyến đi xa, tài xế nên chủ động tìm điểm dừng hoặc hỏi kinh nghiệm của các tài xế khác.
Những vật dụng cần chuẩn bị khi lái xe tải đường dài
Trên đây là một số lưu ý của Mua Bán về nghề lái xe tải đường dài. Hy vọng rằng qua bài viết, bạn có thể hiểu thêm về nghề nghiệp vô cùng vất vả này . Ngoài ra, đừng quên truy cập trang web Muaban.net để cập nhật những tin tức mới nhất về tìm việc làm lái xe hiện nay!
Nghề lái xe tải ở Mỹ là một nghề khá dễ chịu: Lương cao, 6 con số; đường sá tốt, không bị cản trở nhũng nhiễu; có thể làm việc độc lập… Tuy nhiên, hiện ở Mỹ vẫn thiếu hơn 50 nghìn tài xế, dự đoán với mức tăng trưởng kinh tế hiện nay, đến năm 2025 mức thiếu hụt sẽ là 170 nghìn tài xế… (Các con số và thông tin trên đây, các bạn hoàn toàn có thể kiểm chứng trên Google).
Tại sao nghề tài xế lại thiếu nhân lực? Ngoài lý do nguy hiểm, cô đơn, phải xa nhà nhiều, dân Mỹ có nhiều công việc khác để lựa chọn hơn… thì nguyên nhân chính nữa vẫn là tài xế ở Mỹ phải tuyển chọn gắt, có rất nhiều thứ luật lệ phải bảo đảm.
Mặc cho việc thiếu tài xế khiến hàng hóa bị ùn đọng, chi phí vận chuyển cao, lạm phát vì vậy cũng tăng, khi xe tải đang giải quyết khoảng 70% số lượng hàng hóa cần vận chuyển trên đất Mỹ… Các chủ hãng vận tải kêu trời. Nhiều hãng yêu cầu giảm số tuổi tuyển chọn tài xế, cũng như nới lỏng một số luật lệ, để việc tuyển tài xế dễ hơn, nhiều người chọn công việc này hơn. Tuy nhiên, luật không những chưa được nới lỏng mà còn mỗi ngày một gay gắt hơn, khi khả năng giám sát công việc của tài xế thông qua công nghệ cao đang trở nên phổ biến hơn. An toàn cho tất cả vẫn là điều được ưu tiên nhất.
Tấm lái xe tải hạng nặng ở Mỹ chắc chỉ khó kiếm thua bằng… phi công, hay tài xế chở khách, bởi nó liên quan sinh mạng, an toàn của bao người trong hệ thống giao thông, chứ không riêng gì tài xế. Càng vận chuyển các loại hàng hóa nguy hiểm, đòi hỏi càng gắt gao. Luật cụ thể ra sao, các bạn có thể tìm hiểu thêm trên mạng.
“Luật không những chưa được nới lỏng mà còn mỗi ngày một gay gắt hơn, khi khả năng giám sát công việc của tài xế thông qua công nghệ cao đang trở nên phổ biến hơn. An toàn cho tất cả vẫn là điều được ưu tiên nhất”.
Tôi đã từng đi theo xe tải hàng nghìn dặm trên đất Mỹ, bởi có người thân làm nghề này, nên hiểu khá rõ sự gắt gao của luật lệ. Trong chuyến đi miền Tây nước Mỹ năm trước, vì ngồi trên xe… buồn miệng, tối ghé trạm xe tải để nghỉ, các cửa hàng tại đó cũng hoàn toàn bị cấm bán đồ uống có cồn, nên nhân lúc ghé một siêu thị, tôi đã rinh về xe… 1 thùng bia.
Khi lên xe, phát hiện ra thùng bia mới keng, cậu em tài xế kiên quyết bắt tôi đem… bỏ thùng rác. Bởi chỉ cần trên xe có một lon bia thôi, khi qua các trạm kiểm soát, lúc vào biên giới các bang, tài xế sẽ bị phạt cực nặng. Tôi dùng dằng, tìm kế hoãn binh: Hay cho anh bỏ thùng bia phía sau xe, đêm đến mới lấy ra uống, cậu em vẫn lắc đầu, cho dù bỏ ở đâu trên xe, không cần khui ra cũng… “mất nồi cơm” của em liền. Thế là tôi đành… ngậm ngùi đem thùng bia mới keng bỏ thùng rác!
Việc sử dụng đồ có cồn với bất kỳ người lái xe nào cũng đã bị xử gắt gao, huống chi tài xế xe tải. Hơn thế nữa, nếu sử dụng ma túy trong nghề này lại càng là điều… xa vời, nếu không muốn “bận áo cam” (ngồi tù) - mà đã bận áo cam, kể như cuộc đời sập lại từ đó.
Một đất nước đường sá mênh mông, văn hóa giao thông cao, nghề tài xế được tuyển chọn gắt gao, vậy mà vẫn có rất nhiều tai nạn liên quan xe tải - khiến nó được tổng kết là một trong 10 nghề nguy hiểm.
Huống chi, khi để cho những “cỗ quan tài” nặng hàng trăm tấn, lưu thông một cách điên cuồng trên những cung đường nhỏ hẹp, lẫn với các loại xe “mong manh” khác như ở ta, khiến những người ngồi sau vô lăng luôn phải ở trong tình trạng căng thẳng. Cũng chính vì áp lực công việc cũng như sự buông lỏng quản lý, mà nhiều lái xe tải đường dài đã lạm dụng chất kích thích. Nghĩ tới mà nổi da gà...
Lái xe tải đường dài được xếp là một trong 10 nghề nguy hiểm nhất - Ảnh minh họa
“Nếu muốn một cuộc sống thực sự, đừng lái xe tải”
Đó là điều Jack Paulden, một tài xế xe tải từ Ohio chia sẻ với tờ Guardian: “Tôi đã chứng kiến tột cùng những điều tốt đẹp và xấu xa trên những cung đường”. Một ngày bình thường của Jack bắt đầu từ 5-6 giờ sáng. Anh sẽ tính toán làm sao để rút ngắn quãng đường chạy, đổ xăng hoặc ứng phó với thời tiết, các tình huống trên đường.
Các bữa ăn sẽ diễn ra ngay trên đường hoặc tại một nhà hàng nào đó, tùy từng hoàn cảnh. Chiều tối, Jack có thể dừng xe tại một công viên, một trạm dừng xe tải, một đoạn đường nối các tiểu bang, một nhà hàng hoặc bất cứ nơi nào có thể đậu xe tải mà không phạm luật, bật vòi hoa sen, tắm và ăn tối.
Thời gian này, hầu hết cánh lái xe tải gọi điện về nhà để hỏi thăm người thân.Khi được hỏi, có thể cân bằng giữa cuộc sống - công việc và nghề lái xe tải, Jack thẳng thắn: “Nếu bạn muốn có một cuộc sống cân bằng, bạn cần có một căn nhà để trở về mỗi đêm. Nghề lái xe tải không cho phép điều đó. Với quan điểm của tôi, khó có thể cân bằng giữa cuộc sống và công việc lái xe tải”.
Jack đến với nghề lái xe tải một cách tự nhiên và có phần… “điên rồ”. Ông kể: “Năm 2011, ở tuổi 58 và phải nhận trợ cấp thất nghiệp, tôi gần như tuyệt vọng để tìm việc làm. Khi thấy trung tâm giới thiệu việc làm ở địa phương nơi tôi sống gợi ý có thể học lớp đào tạo để trở thành tài xế xe tải, tôi nộp đơn trực tuyến và rất bất ngờ được nhận ngay vào ngày hôm sau. Tôi trả 3.000 USD để có 16 ngày “dữ dội” sau đó tại một trường đào tạo lái xe tải. Đến giờ tôi vẫn cảm thấy điều đó khá… điên rồ.
Không phải ngẫu nhiên mà nghề lái xe tải lại trở thành một trong những nghề “khủng khiếp” ở Mỹ, lương không cao, công việc đơn điệu, buồn tẻ và áp lực lớn. Năm ngoái, Bloomberg dẫn số liệu mới nhất từ Cục Thống kê Lao động Mỹ cho hay, lái xe tải có tên trong danh sách 10 nghề nguy hiểm nhất nước này. Tỷ lệ tai nạn nghề nghiệp là 24,03/100.000 người; số người chết do tai nạn nghề nghiệp là 741 người.
Nghề lái xe tải làm việc trung bình liên tục 14 giờ/ngày và chỉ được nghỉ 10 giờ/ngày trước khi bắt đầu ngày làm việc tiếp theo. Lái xe tải thường hiếm khi được nghỉ nhiều hơn 1 ngày/tuần, rủi ro nghề nghiệp rất cao. Theo thống kê, tỷ lệ tài xế xe tải tử vong trong các vụ tai nạn ô tô chiếm 12%. Chưa kể mức lương trung bình hàng năm họ nhận được dưới 38.000 USD. Số giờ làm việc khoảng 4.400 giờ/năm. Mặc dù luật pháp Mỹ đã điều chỉnh số giờ làm việc của tài xế xe tải nhưng luật thường bị “lách” một cách… khéo léo.
Nhiều tài xế phải chạy xe xuyên đêm hoặc ăn đêm ngay trước khi ngủ nên không tốt cho sức khỏe. Chưa kể, việc ngồi trong xe quá lâu, bó buộc ở một vị trí khiến họ mắc các bệnh như dạ dày hoặc béo phì. Nhiều tài xế thậm chí phải sử dụng các loại đồ uống tăng lực, các loại thuốc để tỉnh táo. Theo thống kê, chỉ có 14% trong số 3 triệu tài xế xe tải Mỹ không bị thừa cân hoặc béo phì.
Điều kiện làm việc của tài xế xe tải khiến họ gần như không thể khám sức khỏe định kỳ, nhiều tài xế bỏ qua các triệu chứng bệnh. Luật Mỹ từng cấm những người có tiền sử bị tiểu đường làm nghề lái xe tải. Điều này khá nghịch lý khi lối sống, chế độ ăn uống của tài xế xe tải rất dễ dẫn tới mắc bệnh tiểu đường. Tài xế còn phải đối mặt với nguy cơ trầm cảm, sang chấn tâm lý, tâm thần... do luôn trong cảnh xa gia đình, thiếu các mối quan hệ; nhất là những cựu binh trở về từ Iraq và Afghanistan như Jack Paulden kể trên.
Theo Hiệp hội xe tải Mỹ (ATA), đến cuối năm 2015, Mỹ vẫn đang thiếu 48.000 lái xe tải, con số này có thể lên tới 175.000 vào năm 2024. Các dịch vụ vận chuyển bằng xe tải trong nội bộ nước Mỹ luôn trong tình trạng thiếu hụt nhân công lái xe cùng với nhu cầu vận chuyển và giao hàng bùng nổ.
Tuy nhiên, cũng theo ATA, cứ 100 người mới vào nghề, có đến 136 người bỏ nghề vì không chịu nổi áp lực căng thẳng khi lái xe đường dài và sống xa gia đình. Bob Costello, người phụ trách Kinh tế của Hiệp hội xe tải Mỹ (ATA) cho biết: 88% các hãng xe tải hiện nay không đủ nhân lực.
